
Klątwy na dnie starożytnej studni
8 lutego 2020, 09:53W Atenach, na dnie studni sprzed 2500 lat znaleziono 30 ołowianych tabliczek z klątwami. Tabliczki, odkryte w Kerameikos, głównym cmentarzu starożytnych Aten, przywoływały bóstwa świata podziemnego, by wyrządziły krzywdę innym ludziom. Tego typu klątwy zwykle spisywano na niewielkich ołowianych obiektach.

Konkwistadorzy uzależnieni od miejscowych rzemieślników i hybrydowej technologii wytopu miedzi
6 kwietnia 2020, 12:42Hiszpańscy konkwistadorzy byli uzależnieni od mezoamerykańskiej technologii wytopu miedzi. Hiszpanie potrzebowali miedzi by móc używać artylerii, wytwarzać naczynia czy monety. Nie mieli jednak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, by samodzielnie pozyskiwać ten metal.

Markery z krwi pozwalają określić, z jakiego typu gniazda korzysta pingwin
3 czerwca 2020, 11:36Markery metaboliczne z krwi pingwinów Humboldta (Spheniscus humboldti) pozwalają określić wykorzystywany typ gniazda - czy jest to norka wykopana w guanie, czy odsłonięte miejsce, np. szczelina skalna - oraz związany z tym sukces reprodukcyjny.

Świat rozpada się do sześcianów. Istnieje uniwersalna reguła rozpadu na mniejsze części?
28 lipca 2020, 12:20Platon twierdził, że świat zbudowany jest z „najpiękniejszych” brył. I, jak dowodzą najnowsze badania, miał dużo racji. Okazuje się bowiem, ze wszystko, od potężnych gór lodowych po niewielkie skały, ma tendencje do rozpadania się w sześciany. Odkrycie to sugeruje, że istnieje uniwersalna zasada fragmentacji całości i działa ona od skali planetarnej po mikroskopijną.

Naukowcy opracowali dla małpek urządzenie audio, dzięki któremu mogą sobie odtwarzać różne dźwięki i muzykę
10 października 2020, 11:00Badanie naukowców z Aalto University, przeprowadzone we współpracy z Korkeasaari Zoo w Helsinkach, wykazało, że dźwięk to obiecujący sposób na stymulowanie zwierząt z ogrodu zoologicznego i poprawę ich dobrostanu. Uczeni zbudowali urządzenie audio, które odtwarza różne dźwięki dla saki białolicych (Pithecia pithecia).

E-papierosy mogą prowadzić do zespołu nieszczelnego jelita
11 stycznia 2021, 11:39Związki chemiczne zawarte w e-papierosach niszczą jelita, prowadząc do pojawienia się zespołu nieszczelnego jelita, czyli do sytuacji, w której molekuły i mikroorganizmy wydostają się z jelit, prowadząc do chronicznego stanu zapalnego, twierdzą autorzy ostatnich badań. Taki san zapalny może zaś przyczyniać się do wielu problemów zdrowotnych, w tym nieswoistego zapalenia jelit, demencji, nowotworów, miażdżycy, cukrzycy i zwłóknienia wątroby.

Z Marsa nadszedł pierwszy raport od śmigłowca Ingenuity
22 lutego 2021, 16:51Kontrola misji Mars 2020, w ramach której na powierzchni Czerwonej Planety wylądował łazik Perseverance, odebrała pierwszy raport od śmigłowca Ingenuity. Z przesłanych danych dowiadujemy się, że zarówno śmigłowiec, jak i jego stacja bazowa, która ładuje drona i pośredniczy w komunikacji pomiędzy nim a Ziemią, są w świetnej kondycji.

Lekkkki czy lek/ki? Polacy wolą przedłużać podwójne spółgłoski, niż je rozdzielać
19 kwietnia 2021, 09:51Lek/ki czy lekkkki? Rozdzielić czy przedłużyć? Polacy preferują drugi z tych sposobów, choć to ten pierwszy jest unikatowy na tle innych języków – wyjaśnia zajmujący się akustyką geminat spółgłoskowych dr hab. Arkadiusz Rojczyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Muzeum Porcelany w Wałbrzychu: nowy eksponat na wystawie poświęconej wyrobom toaletowym
5 sierpnia 2021, 13:17Jakiś czas temu Muzeum Porcelany w Wałbrzychu wzbogaciło się o nowy zabytek - toaletę wyprodukowaną w latach 1890-1905 przez nieistniejącą już brytyjską manufakturę porcelany Johnson Brothers ze Stoke-on-Trent. Eksponat odnaleziono na strychu pałacu w Szymanowie. Był potłuczony na 11 fragmentów i silnie zabrudzony. Konserwacji podjęła się kustoszka Działu Ceramiki Jadwiga Kornecka-Cebula.

I płazy mają swoje zarazy. Zbadano patogeny zagrażające polskim płazom
28 października 2021, 10:21Naukowcy przebadali ponad tysiąc płazów z różnych stanowisk w Polsce. Sprawdzali, jakie patogeny zagrażają tym zwierzętom. To unikalne w skali Polski badania. Jak dotąd na terenie naszego kraju nie wykryto obecności Bsal - groźnego grzyba wywołującego spustoszenie wśród zachodnioeuropejskich populacji salamander plamistych.